Bulgaristan Yatırım Teşvikleri

Bulgaristan'da Şirket Kurmanın Avantajları

Bulgaristan istikrarlı demokrasisi, iç ve dış yatırımcılara tanıdığı eşit şartlar sebebiyle yabancı yatırımcıların en fazla tercih ettiği ülkeler arasındadır. Bulgaristan'ın neden yabancı yatırımcıların ilgi odağında olduğu aşağıda maddesel olarak açıklanmıştır: 

• Nato üyesi;
• AB üyesi.

AB’de en uygun vergi oranı

• %10 kurumlar vergisi; işsizlik oranının yüksek olduğu bölgelerde - %0
• Gelir vergisi % 10 oranındadır;
• En az 50 kişiye istihdam sağlayacak 5 milyon €’nun üzerindeki yatırım projelerinde ithal edilecek makina/ekipman için 2 yıl boyunca KDV muafiyeti uygulanır;
• Bilgisayar ve yeni üretim ekipmanı amortisman oranları 2 yıl içinde sıfırlanır;
• AR-GE harcamalarının mahsup edilmesi imkanı sunulur;
• Temettü üzerinden %5 vergi kesintisi uygulanır;

Avrasya’da bulunan stratejik konumu sahip olan bir ülkedir.

İşçilik durumu

• Çalışma çağındaki nüfus (25-64 yaş arası): % 61.8
• Çalışma çağındaki nüfusun % 60’ı birden fazla yabancı dil bilmektedir;

• AB’de işverenlere göre en uygun maaş oranları;
• AB’de 45 000 Bulgar öğrenciler

AB’deki ülkelerinden en düşük OPEX oranları;

Serbest sermaye hareketleri;

İstihdam Ajansı aracılığıyla gençlerin ve özürlülerin istihdam edilmesi durumunda asgari çalışma ücretlerinin ve sosyal ile sağlık sigorta primlerinin 1 yıllık süreye kadar karşılanması imkânı sunulur;

Öncelikli yatırım projelere özel hükümet desteği.

Yatırım kanunu ile ilgili öne çıkan avantajları 

Yatırım kanunu göre A ve B Klas alan projelere mevcut özel şartlar aşağıdaki gibidir:

1.      Bilgilendirme hizmetleri ve idari hizmetlerin verilmesi ile ilgilli süreler kısaltılması;

2.      Bireysel idari hizmetlerin verilmesi;
3.      Özel devlet veya özel belediye mülkiyeti olan taşınmaz üzerindeki mülkiyet haklarını elde etme veya sınırlı aynî hakları tesis etme imkânının sunulması;

4.      Yatırım projesi ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla ilgili kişilerin profesyonel yeterlilik kazanmalarına yönelik yapılan eğitimlerin maddi olarak desteklenmesi;
5.      Yatırım projesinin sınırları dahilinde altyapı unsurlarının kurulması için maddi desteğin verilmesi;

6.      İşe yeni alınan çalışanların sosyal güvenlik için yatırımcı tarafından ödenen primlerin bir kısmının karşılanması yoluyla maddi desteğin verilmesi;

Aşağıdaki olanlardan en az bir ve ya birkaç şart sağlanmış yatırımcılara, Yatırım kanu’nu göre ekonomiğin tüm bölgelerinden öncellik alan projelere özel imkânlar sunulur:

• Yatırımın ölçü, Klas A sertifikası alabilecek yatırımın en az üç kata yüksek olmak gerekmektedir
• Yatırım İşsizlik oranı yüksek bölgelerde gerçekleştirmesi ya da faaliyet yüksek teknolojide bulunması gerekmektedir;
• Projenin öngörüşümde sanayi bölgesi veya tekno park olmalıdır.

Öncellik alan yatırım projelere Klas A ile Klas B dâhil ederek daha geniş özel tedbir paketi mevcuttur:

• devlet kurum desteği veya özel sektör ile kurum arası iş ortaklığı;
• özel şartlara uyарак karşılıksız yardımdan faydalama imkanı – eğitim ve araştırma projelerine %50’ye kadar; sanayi projelerine ise, %10’ye kadar mevcut finans desteği.

Devlet Yönetimi

Bulgaristan, Büyük Millet Meclisi tarafından 1991 yılının Temmuz ayında kabul edilmiş Anayasaya riayet eden parlamenter bir cumhuriyettir. Ülkenin en önemli kanun ise Bulgaristan Cumhuriyeti Anayasası’dır. Anayasaya göre onaylanan diğer tüm uluslararası sözleşmeler, ülke mevzuatının bir kısmı olarak kabul edilir. Hükümet devlet bütçesinin uygulanmasını yönetir, devlet mülkiyetinin yönetimini organize eder ve Anayasada belirtilen belli bazı kategorilere giren uluslararası sözleşmeleri kabul veya reddeder.     

Ekonomi

Bulgaristan, Güneydoğu Avrupa’nın merkezinde yer alıp Avrupa’yı Orta Doğu ve Asya’ya bağlayan önemli karayollarının geçtiği ülkedir. Bu stratejik konumu sayesinde aşağıdaki avantajlar sunulur: 

• Güneydoğu Avrupa (122 milyon tüketicinin olduğu, hızla gelişen bir piyasa);
• Avrupa Birliği (Bulgaristan, 500 milyon tüketicinin olduğu piyasaya gümrüksüz erişimi sağlayıp iş hayatı ve yaşam giderleri en düşük oranların sahiptir);

Bulgaristan’da siyasi ve makroekonomik istikrar mevcut olup yatırımcılara yönelik muhtelif teşvikler sunulmaktadır:

• Para kurulu şartlarına (CBA) göre sabit BGN – EURO döviz kuru; 
• İstikrarlı demokrasi; Avrupa Birliği, NATO ve Dünya Ticaret Örgütü üyeliği;
• Avrupa Birliği içinde en düşük oranlı vergi ve en düşük işgücü giderleri; bunlara ilaveten yatırımcılara yönelik özel teşvikler uygulanmaktadır:  
  • Kurumlar vergisi % 10 oranındadır. İşsizlik oranının yüksek olduğu bölgelerde ise - % 0 oranındadır;
  • Gelir vergisi % 10 oranındadır;
  • Temettü üzerinden %5 vergi kesintisi uygulanır;
  • En az 50 kişiye istihdam sağlayacak 5 milyon €’nun üzerindeki yatırım projelerinde ithal edilecek makina/ekipman için 2 yıl boyunca KDV muafiyeti uygulanır;
  • Bilgisayar ve yeni üretim ekipmanı amortisman oranları 2 yıl içinde sıfırlanır;
  • AR-GE harcamalarının mahsup edilmesi imkanı sunulur;
  • Temettü ve tasfiye payları üzerinden % 5 oranlı stopaj vergisi uygulanır (AB menşeli şirketlere % 0);
  • Toplam 264 ilçeden işsizlik oranının yüksek olduğu 152 ilçede yapılan yatırımlar için % 0 oranlı kar vergisi uygulanır;  
  • Yeni makine, üretim teçhizatı ve ekipmanı, bilgisayar, yazılım ve çevre donatımına yapılan yatırımlarda yüksek amortisman oranları (% 50 üstünde);
  • 10 milyon BGN’nin üzerindeki yatırım projelerinin hayata geçirilmesi için yapılan ithalatlarda KDV tahakkukunda uygulanabilir özel usul ve esaslara göre vergi kredisinden yararlanam imkanı sunulur;
  • İstihdam Ajansı aracılığıyla gençlerin ve özürlülerin istihdam edilmesi durumunda asgari çalışma ücretlerinin ve sosyal ile sağlık sigorta primlerinin 1 yıllık süreye kadar karşılanması imkanı sunulur;
  • Reel GSYİH’de büyüme – % 0.8 (2012)
  • Enflasyon oranı, yıllık değişim – % 2.4 (2012)
  • İşsizlik oranı – % 11.4 (2012)
  • Bütçe fazlalığı – % -0.8 (2012)
  • Brüt devlet borcu – % 18.5 (2012)
  • Bulgaristan, bölgede ve AB’de en düşük miktarlı bütçe açığına sahiptir.
  • Ülkenin dış borçu da,  iktidarda bulunan en son üç hükümetin (2012’ye kadar) yürüttüğü tutarlı politika sayesinde Avrupa içinde en düşüktür;  
  • AB hibe destekleri – 2013 yılından sonraki yıllarda AB fonlarından 8 milyar Euro üzeri destek.
  • AB içinde en düşük işletme giderleri.
  • Serbest sermaye dolaşımı.
  • Öncelikli yatırım projeleri için hükümet desteği.

Yatırım Teşvik Kanununa göre Teşvikler:

• Yatırım Teşvik Kanunu gereği A sınıfı ve B sınıfı olarak belgelendirilen projeler, aşağıdaki teşviklerden yararlanabilmektedir:
• Bilgilendirme hizmetleri ve idari hizmetlerin verilmesi ile ilgilli süreler kısaltılması;
• Bireysel idari hizmetlerin verilmesi;
• Yatırım projesi ihtiyaçlarının karşılamak amacıyla ilgili kişilerin profesyonel yeterlilik kazanmalarına yönelik yapılan eğitimlerin maddi olarak desteklenmesi;
• Yatırım projesinin sınırları dahilinde altyapı unsurlarının kurulması için maddi desteğin verilmesi;
• İşe yeni alınan çalışanların sosyal güvenlik için yatırımcı tarafından ödenen primlerin bir kısmının karşılanması yoluyla maddi desteğin verilmesi;
• Sürekli  iyileştiren idari ortamı;
• Şirketlere uygun sicil şartlar: firmanın elektronik siciline kayıt edilmesi sadece  1 harç ile en fazla 2 günlük süresi ile bir prosedürdür.

Demografik Bilgiler

• Nüfus: 7 282 041 (2012)
• Çalışma çağındaki nüfus (25-64 yaş arası): % 61.8
• Çalışma çağındaki nüfusun % 60’ı birden fazla yabancı dil bilmektedir;
• Çalışma çağındaki nüfusun yaklaşık % 80’i lise veya üniversite mezunudur;
• Son derece vasıflı, yabancı dil bilen işgücü;
• Avrupa’da iş verenlere göre en uygun maaş seviyeleri;
• Bulgaristan’ın 5 milyondan fazla kişi şehirlerde yaşamaktadır.